پنچ نظریه مهم روانشناختی در ارتباط با گفتاردرمانی کودکان اوتیسم
نظریه های روانشناختی در مورد اوتیسم
در این مقاله قصد داریم تا 5 نظریه مهم روانشناختی در مورد اوتیسم و چگونگی ارتباط آن با گفتار درمانی کودکان را تشریح کنیم:
۱. نظریه نقص در عملکرد اجرایی:
عملکرد اجرایی به معنای توانایی در کنترل اعمال است. توجه و تفکر و حرکات جز و این اعمال به حساب می آیند. کنترل اعمال عبارت است از برنامه ریزی و اجرای برنامه و تداوم برنامه و تمرکز روی آن و در صورت نیاز تغییر توجه در این مورد. کودکان دارای اوتیسم در برنامه ریزی اعمال و تغییر جهت دادن توجه ناتوان هستند .
۲. نظریه پیوستگی مرکزی ضعیف:
طبق این نظریه کودکان اوتیسم در ادغام اطلاعات مشکل دارند و نمی توانند یک تصویر منسجم و پیوسته و کلی به وجود بیاورند. و روی جزییات کوچک در مکان خاصی از تصویر تمرکز می کنند. توجه و داشتن تمرکز برای پردازش کلمات در مغز برای تلفظ کلمات از جمله مواردی است که در گفتار درمانی کودکان مبتلا به اوتیسم نیز مورد توجه است.
۳. نظریه نابینایی ذهنی:
این افراد در ایجاد نظریه ذهن تأخیر دارند. نظریه ذهن نوعی توانایی است که بر اساس آن فرد می تواند خود را جای دیگران بگذارد و افکار آنها را تصور کند و احساسات آنها را حدس بزند تا بتواند معنای آنها را بفهمد و آنها را پیش بینی کند. افراد مبتلا به اوتیسم از رفتار دیگران آشفته و مضطرب می شوند زیرا رفتار دیگران برای آنها غیر قابل پیش بینی به نظر می رسد. به علت اینکه نمی توانند از نظریه ذهن برای پیش بینی و تفسیر رفتار دیگران استفاده کنند. پیش بینی و قرار دادن خود به جای دیگران باعث می شود افراد و کودکان دارای اوتیسم زمان مناسب برای پاسخ و در نتیجه توانایی گفتار کودک موثر خواهد بود.
۴. نظریه همدلی نظام دهی:
این نظریه مشکلات اجتماعی و مشکلات ارتباطی که در گفتار درمانی کودکان اوتیسم نیز حائز اهمیت است را توضیح می دهد. و تأخیر و نقص در همدلی و از طرفی مهارت سالم و حتی برتر این افراد در نظام دهی اشاره می کند.
همدلی دارای دو عنصر است:
۱. که عنصر شناختی آن است و آن ذهن خوانی است
۲. عنصر واکنش یعنی داشتن واکنش هیجانی مناسب در مقابل افکار و احساسات دیگران می باشد.
نظام دهی به معنی تمایل به تحلیل نظام ها یا ساختن آنها است. و همچنین به عنوان یک گفتار درمانگر این گونه تعریف می شود که «تلاش برای یافتن قوانین حاکم بر سیستم با هدف پیش بینی رفتار بعدی آن». در این موارد فرد بر اساس روندهای تکراری یا ساختاری و قوانین چیزی را نظام دهی می کند. این نظریه در گفتار درمانی کودکان اوتیسم نشان داده است که در این مورد کودکان اوتیسم بسیار عالی عمل می کنند. و توانایی بالایی در نظام دهی دارند.
انواع نظام دهی در گفتار رمانی کودکان اوتیسم:
۱. نظام دهی حسی (ضربه زدن روی اجسام)
۲. نظام دهی حرکتی (دور خود چرخیدن)
۳. نظام دهی مجموعه ای (جمع آوری برگ)
۴. نظام دهی صوتی (پژواک صدا) و.......
۵. نظریه ماگنوسلولار:
نظریه ماگنوسلولار نسبتاً جدید بیان می کند که در گذرگاه دیداری مغز نقص خاصی وجود دارد (گذرگاه ماگنوسلولار). این گذرگاه مسئول پردازش حرکت است در حالی که گذرگاه دیگر گذرگاه پاروسلولار دست نخورده است. یکی از شواهد این نظریه که در گفتار درمانی کودکان اهمیت دارد خوب عمل نکردن این کودکان در آزمونی است که در آن چهار مربع یکی پس از دیگری و با سرعت به فرد نشان داده می شوند و او باید بگوید که چه زمانی یک مربع ظاهر می شود البته از نظر گفتاردرمانی که این نظریه دارای نقص هایی نیز می باشد.
مقالات پیشنهادی:
۲. پژواک چیست؟ آیا این اختلال هدفی را در پی دارد؟